İNEK SÜTÜ YARARLI MI, ZARARLI MI?

Bilindiği üzere annelerimiz ve toplum, çocuklarımızın ve yaşlılarımızın kemikleri güçlü olsun diye sütün çok yararlı olduğunu ve çocuklarının zorla da süt içmesini isterler. Peki gerçekten süt kemikleri güçlendirir mi? Maalesef bu konuda tıp çevreleri de ve çocuk hekimleri de süt içilmesini önermektedirler.

1- Bir gıdada kalsiyumun emilimi 2 ana etken vardır. Birincisi D vitamini ve ikincisi kalsiyum fosfor dengesidir. Bir gıdada kalsiyumun iyi emilmesi için o gıdada kalsiyum seviyesinin fosforun 2 -4 katı arasında olmalıdır. Kalsiyumun en iyi emildiği gıda anne sütüdür ve kalsiyum fosforun 2 katıdır. İnek sütü ve keçi sütünde kalsiyum fosfor oranı bire yakındır. Yani fosforu çok yüksektir. Bu sebeple kalsiyum iyi emilmez. İnek sütü ile beslenen 1 yaş altındaki bebeklerde kemik zayıflığı (raşitizm=rikets) gelişir. Aynı zamanda inek sütü proteini barsakta emilim işlevi yapan mikrovillusları tahrip eder ve emilimi bozar. Bu bozulma neticesinde barsağın diğer gıdaları emmesi de bozulabilir. Süt yerine yoğurt, ayran veya kefir (mayalı süt ürünü) kullanılmalıdır. Mayalı süt ürünlerinde maya olarak kullanılan mikroorganizmalar enerji için sütteki fosforu kullanır ve bu gıdalarda kalsiyum çok güzel emilir. Ayrıca mayalı ürünlerdeki mikroorganizmalar probiyotik etki gösterir ve barsağı enfeksiyonlardan korur ve emilim fonksiyonlarını iyileştirir. Barsak hareketlerini olumlu yönde düzenler. Süt ise çocuklarda görülen kabızlıkların en önde gelen nedenidir.

2- Süt demir emilimini bozan gıdalardan biridir. Demir eksikliği anemisi oluşur. 6 aylıktan küçük çocuklarda inek sütü proteini sebebiyle barsaklarda mikro kanamalar meydana getirir. Bu şekilde de anemiye yol açar.

3-İnek sütü solunum yollarına, barsaklara ve cilde allerjeniktir. Allerjik rinit, bronşit, astım broşiyal vb. hastalıklar, geniz eti büyümeleri, orta kulak enfeksiyonları sık görülür. Barsaklarda fonksiyon bozulması nedeniyle çocuklarda kabızlıkların en önemli sebebidir. 2 yaşın altındaki çocuklarda ineksütü proteini içeren gıdalarla ne kadar erken karşılaşılırsa bu allerji gelişme riski o kadar yüksektir. Özellikle 1 yaşın altında izah edilemeyen kusma ve ishallerin en başta gelen sebebidir. Süt verilmesi kesilince kusma ve ishal kendiliğinden geçer. Süt mayalanınca bu allerjenik özelliği çok azalır hatta kaybolur. Bu sebeple mayalı süt ürünleri rahatlıkla kulanılabilir ve mutlaka kullanılmalıdır. Sütle yapılan puding, muhallebi, sütlaç, bisküvi vb. gıdalar mayasızdır ve risklidir. Bütün mamalar ve devam sütlerinin protein kaynağı inek sütüdür ve allejenite riski taşır.

İnek sütü proteini anne sütüne geçtiğinden anne de bu mayasız süt ürünlerini emzirdiği sürece kullanmamalıdır.

Bu konuda daha sonra daha ayrıntılı bilgi sunacağım.

Bu sebeplerle sütü dost olarak bilmek yanlıştır ve çocuklarımızı sütten ve süt proteininden ilk 2 yaşta uzak tutmak gerekir. İlk 2 yılda allerji riski çok yüksektir. Mamaların ve devam sütlerinin yaygın kullanılması sebebiyle inek sütüne bağlı allrjenik hastalıklar giderek artmaktadır.

4- Laktoz (süt şekeri) entoleransı toplumumuzda laktaz enzimi eksikliği sık görüldüğünden kusma ve ishal vakalarında laktoz entoleransı düşünülmeli ve süt yasaklanmalıdır.

Yoğurt, peynir ve kefiri bol kullanalım sütten ise çocuklarımızı özellikle ilk 2 yılda uzak tutalım.

08.10.2013   Uz. Dr. Cengiz Sandıklı         Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı.

8 Yorum “İNEK SÜTÜ YARARLI MI, ZARARLI MI?”

  1. Nalan dedi ki:

    Bu bilgileri daha geniş topluma öğretilmesi gerekiliyor. Ben market’lerde pirinç sütü, hindistan veya badem süt alternatif’lerine hep bakarim, ama çoğu marketlerde bulunmuyor. Tek çoçuklar için değil, gelişmiş insanlarinda inek, keci sütüne ihtiyaçlari yok ve hayvan proteyini prostat ve meme kanser riskini yükseltiğinide 1990’larde yapilan araştirmalara göre ispatlanmiştir:

    http://www.nytimes.com/1990/05/08/science/huge-study-of-diet-indicts-fat-and-meat.html?scp=8&sq=%22T.%20Colin%20Campbell%22&st=cse
    http://www.ctsu.ox.ac.uk/~china/monograph/

  2. Raziye dedi ki:

    Hocam iyi aksamlar benim bebegim suan 5 aylik ..2 aylikken yüzünde çok değisik sivilceler olustu baska bi hastane de baska bi doktora gittik süt ve süt ürünlerini keselim dedi kestm uzun bi süre yemedim gecenlerde biraz yogurt yedim ayran ictim yüzü yine sivilcelendi ne yapmam gerekiyo yüzü tamamen gecmiyo surekli oluyo ve kendiside rahatsz oluyo kasıyo yüzünü …

  3. Emine dedi ki:

    Hacettepe Üniversitesi Prevantif Onkoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr. İsmail Çelik, uzmanlarca 2 yaşına kadar anne sütünün, 2 yaşından sonra da 2 bardak süt içilmesi önerisinde bulunulduğunu hatırlatarak, kalsiyum kaynağı sütün, kemikleri büyütecek ve kanserden koruyacak dünyanın içime en uygun ürünü olduğunu ifade etti.

    Çelik, ”Tıp doktoru diplomasıyla süt içmeyin iddiasında bulunanların diplomasını yırtması ve diplomanın üstüne basarak konuşması lazım” dedi.

    Ankara Üniversitesi Süt Teknolojisi Bölümü Başkanı ve Gıda Teknolojisi Derneği 2. Başkanı Prof. Dr. Celalettin Koçak da sütün canlı organizmalar için gerekli besin değerlerini barındıran yegane ürün olduğunu ifade etti. Sütte en önemli konunun hastalık yapıcı etkenleri olan patojenleri öldürmek olduğunu belirten Koçak, pastörize ve UHT yöntemiyle, yüksek teknoloji ile bu patojenler öldürülürken, sütün doğal niteliklerine hiçbir şekilde zarar verilmediğini söyledi.

    Türkiye’de kişi başına 26 kilogram süt tüketilirken, bunun 6 katı süt tüketen ülkeler bulunduğuna dikkati çeken Koçak,”biz süt içirmek için uğraşıyoruz, 1-2 kişi çıkıp, süt içirmemek için çalışıyor” dedi.

    A.Ü. Süt Teknolojisi Bölümünden Prof. Dr. Emel Sezgin de çiğ sütün içinde hastalık yapıcı etkenlere sahip patojen bulundurması nedeniyle insan tüketimine uygun olmadığına işaret ederek, çeşitli uygulamalar ve teknolojilerle sütün insan tüketimine emin ve dayanıklı hale getirildiğini bildirdi.

    UHT, pastörize gibi bu uygulamalar konusunda tüm dünyada binlerce araştırma yapıldığını ve bunun insan sağlığına olumsuz etkisi bulunmadığının tespit edildiğini anlatan Sezgin, ”çocuklara süt içirmeyin gibi iddialarda bulunanlar hangi çalışma ya da araştırmalara göre bu sonuca varıyor. Bunu anlamak mümkün değil” diye konuştu.

    Aynı bölümden Prof. Dr. Asuman Gürsel de pastörize ve UHT teknolojisiyle hastalık yapan mikroorganizmaların yok edildiğini belirtirken ancak sütün besin değerinde bir azalma olmadığını bildirdi.

    Prof. Dr. Ayşe Gürsoy, bir insanın gözünü ilk açtığında ağzına ilk giren besinin süt olduğunu hatırlatırken, süt hakkında iddialarda bulunulurken dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.

    Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hamit Köksel de UHT, pastorize gibi uygulamalarının sadece Türkiye’de değil tüm dünyada aynı şekilde yapıldığına işaret etti ve bu konuda insanların kafasını bulandırmamak gerektiğini söyledi.

    Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Beslenme Bilimlerinden Dr. Reyhan Nergiz Ünal ise sağlıklı bir süt tüketimi için ısıl işlemin kaçınılmaz olduğuna işaret ederken, gazlı ve şekerli sıvı tüketiminin süt tüketiminden daha fazla olduğu Türkiye’de günde 2 bardak süt içilmesini önerdiklerini söyledi.

    Sütle ilgili mesajlarda çok dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Ünal, ısıl işlemin iddiaların aksine sütteki alerjen özelliğini azalttığını kaydetti.

    • Dikkat 2 yaşından sonra süt içilmesi diyor. Ben de bunu 30 yıldır söylüyorum. Yoğurt ve kefir de süt tüketimidir ve probiyotik olması dolayısıyla en uygun ve doğru kullanım şeklidir. Yani süt tüketimine karşı değilim. Sadece uygun ve doğru kullanılmasından yanayım. Fosforu yüksek olduğundan sütün kalsiyumu iyi emilmez. Bunun aksini inkâr eden diplomasını ve ünvanını yırtsın. Ayrıca süt demir emilimini bozar. Bunun aksini de kimse iddia edemez. İnek sütü allerjisi de yine çocukluk yaş grubunun en önemli sorunlarındandır. Bu yazımı istediğiniz yerde paylaşabilirsiniz.

  4. Nida Şahin dedi ki:

    Uht süt kullanın diyenlerin sözlerine inanmamızı mı bekliyorsunuz hala? Komik olmayın, kendileri diplomalarını yırtıp atmak yerine satmış sanırım…

Trackbacks/Pingbacks


Yorum Yaz